پلي آميد چيست؟ (بيوگرافي كامل پليمرهاي مصنوعي)
پلي آميد يا نايلون، نام پسنديده‌اي است كه براي اولين بار توسط والاس كاروترز در فوريه سال ۱۹۳۵ در شركت DuPont براي آنها انتخاب شد؛ البته علت آن هم اين بود كه اين پليمرها از اتصال تعداد واحدهاي تكرار شونده پيتاميد به وجود آمدند. اما آيا شما مي‌دونستيدكه نام ديگر نايلون‌ها پلي آميده؟
اولين جايي كه پلي آميدها توانستند ايفاي نقش كنند، براي توليد رشته‌هاي مسواك آن هم در سال ۱۹۳۸ بود. بعد از آن در سال ۱۹۴۰ الياف اين ماده براي توليد جوراب‌هاي زنانه مصرف شد. رفته رفته كاربرد اين ماده در توليد قطعات پلاستيكي گسترش يافت. همانطور كه كاربرد آنها بيشتر شد به نوبت هر كدام از پلي آميدها نيز فعال شدند و در زمينه‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفتند.
اما اين يه آشنايي سطحي با آنها بود، اما اگر شما هم مي‌خواهيد بدانيد كه انواع پلي آميدها كدامند و چه كاربردي دارند؟ ادامه مطلب را از دست ندهيد.
خواص پلي آميدها؛ نايلون و اين همه خاصيت!!
اين مواد علاوه بر مقاومت حرارتي، مقاومت الكتريكي بالايي نيز دارند و به علت ساختار بلورين، مقاومت شيمايي خوبي از خود نشان مي‌دهند. ( كلا هر چي مقاومته اينا دارن!) از ديگر فوايد نام برده شده براي نايلون‌ها اينكه خاصيت نفودناپذيري دارند؛ به طوري كه با آميزه‌سازي مي‌توان به سادگي مقاومت به اشتعال اين مواد را افزايش داد. پلي آميدها، به صورت گسترده‌اي در صنايع خودروسازي، حمل و نقل، برق و الكترونيك، نساجي، بسته‌بندي و تهيه محصولات خانگي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. با اضافه كردن الياف شيشه و افزايش استحكام اين مواد، مي‌توان از آنها به عنوان يك نقش جايگزين براي قطعات فلزي استفاده كرد. پس اگر پلي آميدها را اولين و مهمترين پليمر مهندسي ندانيم، كم لطفي كرده‌ايم.
ويژگي شاخص پلي آميدها
همه‌ي پلي آميدها كم و بيش تمايل دارند كه رطوبت را جذب كنند. به همين علت براي استفاده از اين مواد بايد حتما به اطلاعات فني آنها توجه كنيد. (قبل از استفاده دفترچه راهنما را مطالعه كنيد.)
جذب رطوبت در تغييرات ابعادي قطعات توليد شده با پلي آميد تاثير مي‌گذارد، و اين موضوع بايد درمورد مسائل طراحي نيز مورد توجه قرار گيرد. لازم به ذكر است كه در عمل رطوبت يك عامل نرم كننده براي پلي آميدها است و موجب كاهش مدول كششي و افزايش مقاومت ضربه‌پذيري است. با توجه به حساسيتي كه پلي آميدها در جذب رطوبت اين مواد پيش از فرآيند تزريق دارند، به رطوبت‌زدايي نياز دارد.
در صورتي كه عمليات رطوبت‌زدايي به درستي انجام نشود، در سطح قطعات توليدي، اثر نامطلوبي از رگه‌هاي رطوبت مشاهده ميشود. ضمن آنكه به دليل افزايش نقطه‌ي دما در قالب و اثر آب در اكسيداسيون، قطعات توليدي داراي خواص مكانيكي كمتري در مقابل تخريب مواد خواهند بود.
مزاياي پلي آميدها:
- استحكام و چقرمگي مناسب
- قابليت انعطاف پذيري
- مقاومت ترك خوردگي و تركيدگي
- ضربه پذيري بالا
- مقاومت در برابر خستگي زياد
انواع پلي آميدها؛ چند نوع پلي اميد داريم؟
پلي آميدها به دو دسته تقسيم ميشوند. پلي آميد آليفاتيك كه به عنوان نايلون شناخته ميشود و پلي آميدهاي آروماتيك كه نام ديگر آنها آراميدها است.
انواع گريد هاي پلي آميد شامل پلي آميد ۶ ، پلي آميد ۶٫۶ ، پلي آميد ۱۱ ، پلي آميد ۱۲ ،پلي آميد ۶٫۱۰، پلي آميد ۶٫۱۲ و پلي آميد ۶٫۹ و ۴٫۶ مي باشد كه هر كدام كاربردهاي مختلفي دارند.
در ادامه سرگروه اين دسته‌بندي و هر كدام از اعضاي آنها را با ذكر ويژگي‌ها و كاربردهايشان به شما معرفي مي‌كنيم.
انواع پلي آميدهاي آليفاتيك:
نايلون ۶٫۶ يا PA 66
اين نوع پلي آميدها نقطه ذوب بالا و مقاومت زياد در برابر سايش دارند. بنابراين در ساخت قطعات ماشين مورد استفاده قرار مي‌گيرند. البته معايبي هم دارند از جمله اينكه مقاومت شيمايي ضعيفي دارند و ميزان جذب آب در آنها زياد است.
مسير تبديل شدن به يك پرفورمنس ماركتر تمام عيار
اين نوع پلي آميدها به واسطه‌ي مقاومت زيادي كه در برابر حرارت و استحكام دارند، از محبوب‌ترين مواد قابل ارتجاع در برابر حرارت هستند. اين مواد در ساخت الياف فرش، عناصر عايق برق، بلبرينگ‌ها، چرخ دهنده‌ها و تسمه‌هاي نقاله مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
نايلون ۶ يا PA 6
اين نوع پلي آميدها نيمه بلورين هستند كه بر اساس درجه انعطاف و مقاومت به سايش طبقه‌بندي ميشوند. اين محصول درخشان هستند و براي توسعه محصولات غير پارچه‌اي كاربرد دارند.
نايلون ۶ ، ۱۰ يا PA 610
اين نايلون‌ها قوي‌تر از بقيه نايلون‌هاي ديگر هستند كه به مواد شيميايي و اسيد معدني مقاومت دارند. اين پليمر در ساخت رشته‌هاي برسريال عايق‌هاي الكتريكي، جوراب بافي و ساخت زيپ كاربرد دارد.
نايلون ۱۱ يا PA 11
نايلون ۱۱ مقاومت حرارتي كمي دارد. ولي با اين حال در طولاني مدت كاركرد و توانايي خود را حفظ مي‌كند. در مقايسه با نايلون‌هاي ديگر مقاومت بيشتري در مقابل اشعه فرابنفش دارند و در طيف گسترده‌اي تغييرات كاربرد دارند.
نايلون ۶ ، ۱۲ يا PA 612
اين نوع نايلون‌ها قيمت بالاتري دارند و البته انعطاف‌پذيري بيشتري هم دارند. در برابر حرارت ساييده نمي‌شوند اما مقاومت ضعيفي در مقابل اسيدها و بازهاي قوي دارند. در ساخت قطعات الكتريكي، چرخ دنده‌ها، درپوش‌ها براي لوله‌هاي دو شاخه و روكش‌ها كاربرد دارد.
نايلون ۱۲ يا PA 12
اين مواد به آساني در هر شكل و اندازه‌اي به كار گرفته ميشوند. مقاومت خوبي در مقابل فرسوده شدن دارند؛ اما در مقايسه با نايلون‌هاي ديگر گران قيمت هستند. در ساخت انصال دهنده‌هاي كابل، واشرهاي ورقه‌اي، ديافراگم‌ها و … كاربرد دارند.
نايلون ۶ ، ۹ يا PA 69
اين مواد نقطه ذوب پايين و جذب رطوبت پايين‌تري در مقايسه با بقيه پلي آميدها دارند. از اين جهت اين نايلون‌ها براي ساخت اتصالات الكتريكي، بنرها، كيف‌هاي چمدان و … مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
نايلون ۴ ، ۶ يا PA 46
مقاومت حرارتي بالايي دارد و اين قابليت را دارد كه در مقابل حرارت‌هاي بالا خواص خود را حفظ كند. البته مقاومت به فرسودگي بالايي دارد. همين مقاومت بالا سبب شده تا از آن در خودرو سازي، برق و الكترونيك استفاده شود.
پلي آميدهاي آروماتيك
آراميد
اين مواد به عنوان پلي آميد آروماتيك معرفي ميشوند. برخي از كاربردهاي آنها براي ساخت پارچه‌هاي تصفيه هواي گرم، كابل فيبر نوري، لباس محافظ در برابر حرارت، كلاه ايمني آتش نشان‌ها و … است.
پلي فتال آميد
اين ماده در واقع يك پلي اميد نيكه آروماتيك است. داراي مقاومت بالا در مقابل حرارت، مواد شيمايي و ساييدگي است. از جمله كاربردهاي آن عايق هاي موتور، پدهاي بلربينگ در موتورهاي هواپيما و سوپاپ‌هاي دوش است.
شما هم مي خواهيد پلي آميد بخريد؟؟!
ما سعي كرديم در اين مطلب به طور كامل درمورد انواع پلي اميدها و كاربردهايشان با شما صحبت كنيم تا با آگاهي بيشتر از آنها استفاده كنيد. اما بهتر است بگوييم كه ميلگرد پلي آميد و تفلون پلي آميد از جمله محصولات پركاربرد اين ماده مي‌باشد كه در صنايع مختلفي از آنها استفاده ميشود.
اگر شما هم يكي از افرادي هستيد كه پس از خواندن اين مطلب تصميمتان براي خريد پلي آميد جدي‌تر شده است، بايد بگوييم كه بهترين انتخاب زندگيتان را كرده‌ايد! اما يكي از موضوعات مهمي كه در خريد اين محصولات مطرح ميشود، قيمت ورق پلي آميد است. شما بايد سايت و يا شركتي را انتخاب كنيد كه با قيمت مناسب محصولات باكيفيت به شما ارائه دهد.
منابع : انواع پلي آميد چيست و چه كاربردي دارند؟ - پلي‌آميد - ويكي‌پديا، دانشنامهٔ آزاد - پلي آميد ثامن تجارت
